Siaradaeth frodorol: ymchwil i’w fodolaeth posibl ymhlith athrawon yng Nghymru

Corp, Melanie (2023) Siaradaeth frodorol: ymchwil i’w fodolaeth posibl ymhlith athrawon yng Nghymru. Masters thesis, University of Wales Trinity Saint David.

[img]
Preview
Text
2525 Corp Melanie 2023 SIARADAETH FRODOROL.pdf

Download (4MB) | Preview

Abstract

Ceir ymchwil yn yr astudiaeth hon i ffenomen a elwir yn ‘native-speakerism’ ac y cyfeirir ati fel ‘siaradaeth frodorol’ ar gyfer ei thrafod yn y Gymraeg. Dechreua’r astudiaeth gyda disgrifiad o’r cyd-destun ieithyddol yng Nghymru, gan gynnwys yr ymgyrch wleidyddol i gynyddu nifer siaradwyr yr iaith Gymraeg. Gyda bodolaeth siaradaeth frodorol ar lefel rhyngwladol, ceir sefyllfa lle rhoddir mwy o anrhydedd i unigolion a ystyrir yn siaradwyr ‘mamiaith’ wrth iddynt weithio fel athrawon yn addysgu iaith benodol i blant neu oedolion. Mewn nifer o wledydd ceir amodau cyflogaeth swyddogol yn cefnogi bodolaeth y ffenomen. Serch hynny, gwrthodir siaradaeth frodorol fel math o ragfarn gan eraill. Yn yr adolygiad llenyddol sonnir am ymchwil yn ceisio datgan buddion o gael athrawon sydd eisoes wedi dysgu’r iaith dan sylw a nodi sut y gall siaradaeth frodorol hefyd gael effaith niweidiol ar yr unigolion hynny. Nid oes ymchwil blaenorol yng Nghymru i brofi neu wrthbrofi bodolaeth siaradaeth frodorol, felly, trafodaeth agoriadol sydd yn yr astudiaeth hon. Cwblhawyd ymchwil meintiol ac ansoddol er mwyn casglu tystiolaeth o fodolaeth y ffenomen neu beidio. Defnyddiwyd dulliau cymysg trwy holiaduron ar lein ac yna cyfweliadau er mwyn casglu barn a thystiolaeth o achosion i gefnogi neu wrthbrofi bodolaeth siaradaeth frodorol. Casglwyd, yn ogystal, syniadau ar sut i leihau achosion pe bai’n bodoli neu sut i gefnogi arfer dda wrth annog ‘dysgwyr’ sy’n athrawon Cymraeg. Darganfuwyd nad yw siaradaeth frodorol yn bodoli fel rhagfarn gyffredin ond ceir achosion o unigolion yn dangos agweddau negyddol at eraill ar sail cefndir ieithyddol. Cynigir syniadau a gasglwyd oddi wrth gyfranogion ar sut i greu awyrgylch gadarnhaol ar gyfer y rheiny sy’n ceisio gwella eu Cymraeg ym myd addysg.

Item Type: Thesis (Masters)
Uncontrolled Keywords: bilingualism, teaching, Welsh, native-speakerism, discrimination
Subjects: L Education > LB Theory and practice of education
P Language and Literature > PB Modern European Languages
Divisions: Institutes and Academies > Institute of Education and Humanities > Academic Discipline: Childhood, Youth and Education
Depositing User: Lesley Cresswell
Date Deposited: 11 Aug 2023 08:26
Last Modified: 27 Aug 2024 14:30
URI: https://repository.uwtsd.ac.uk/id/eprint/2525

Administrator Actions (login required)

Edit Item - Repository Staff Only Edit Item - Repository Staff Only